Over schermen

Dat beeldschermen een steeds belangrijker plaats gaan innemen in onze levens is een feit. Wat zijn zoal de gevolgen voor onze gezondheid en die van onze kinderen?

Niet alleen in ons werk, maar ook voor onze sociale contacten (social media), onze vrijetijdsbesteding (gamen), onze nieuwsgaring (Google) en onze boodschappen (webshop) krijgen beeldschermen een ‘beeldbepalende’ plaats.

Voor de gezondheid heeft dit soms voordelen, maar toch voornamelijk nadelen. Het is goed je daarvan bewust te zijn en je tijd achter het beeldscherm te beperken.

Binnen zitten
In de allereerste plaats leidt het vele beeldschermgebruik tot minder lichaamsbeweging en minder buiten zijn. Door dat laatste komt het vrijwel niet meer voor dat mensen zelf voldoende vitamine D aanmaken, met alle nadelige gevolgen van dien voor hun spieren, botten, stemming en weerstand tegen ziekten.

En dat ‘zitten’ even ongezond is als roken mag inmiddels als algemeen bekend verondersteld worden (met dank aan hoogleraar Erik Scherder). Richt daarom je leven zo in, dat je automatisch veel beweegt en buiten bent.

Verwijdering en verwijt
Ook is het al langer bekend dat contacten via de media minder vervullend zijn en sneller tot onderlinge conflicten leiden dan levend persoonlijk contact. Beeldschermen brengen mensen van ver weliswaar dichterbij, maar mensen van nabij verder weg.

Bijziendheid
Minder bekend is dat turen op schermen leidt tot bijziendheid, vooral bij kinderen. Onze ogen passen zich als het ware aan aan het vele dichtbij-kijken. Die bijziendheid vergroot de kans op allerlei oogaandoeningen aanzienlijk, zoals verhoogde oogdruk, staar, netvliesloslating en maculadegeneratie (kapotgaan van het oogdeel waar je scherp mee ziet).

De trend dat deze oogaandoeningen toenemen is al duidelijk waarneembaar. Zoals gehoorproblemen en hinderlijk oorsuizen inmiddels op steeds jongere leeftijd voorkomen, zal dat spoedig ook het geval zijn voor slechtziendheid en blindheid.

Corona paradox
De coronacrisis heeft gezondheidsproblemen door beeldschermen in een stroomversnelling gebracht. Eenzaamheids- en stemmingsproblemen, slaapstoornissen, leerproblemen bij jongeren en fysieke problemen en vermoeidheid nemen inmiddels epidemische vormen aan.

Het drijft leerkrachten tot wanhoop, bezorgt dokters heel veel werk en laat de geestelijke gezondheidszorg verstoppen.

Wellicht hebben de isolatiemaatregelen tijdens de coronacrisis het aantal doden en zieken beperkt. De bijwerkingen van de maatregelen op onze volksgezondheid worden echter ook steeds duidelijker. In elk geval was het sluiten van de scholen achteraf een verkeerde keuze. 

Beetje beter
Laten we leren van de lessen die corona ons heeft geleerd: beperk beeldschermtijd, binnen- en billen-activiteit. Doe deze b’s een beetje.

Buiten en Bewegen zijn Beter.

Door huisarts Dirk Jan van Wijk

(d.j.vanwijk@zorgring.nl)