Personeel niet te vinden, maar toch duizenden werklozen: hoe dan?

‘Waar zijn toch al die mensen gebleven?’, is een vraag die steeds vaker wordt opgeworpen bij alle verhalen rond personeelsgebrek. Er is geen branche meer die er niet aan ontkomt, maar hoe kan dat toch als er ook werklozen zijn? Het verhaal achter de cijfers.

Cijfers liegen niet, maar verwarrend zijn ze soms wel. In augustus (de laatst bekende cijfers) nam volgens het CBS het aantal werklozen toe tot 378.000. Dat is 3,86 procent van de beroepsbevolking.
Gemiddeld over de afgelopen drie maanden steeg het aantal werklozen met 18.000 per maand, enerzijds doordat meer mensen hun baan verloren en anderzijds doordat meer niet-werkenden op zoek gingen of op zoek bleven naar werk.

Andere cijfers

Een toename derhalve die weinig bemoedigend is, maar er zijn ook andere cijfers, die van de WW-uitkeringen. Het verschil tussen het aantal werklozen en het aantal WW-uitkeringen wordt verklaard door het feit dat lang niet alle mensen die werk zoeken ook een uitkering krijgen. In het algemeen wordt het aantal WW-uitkeringen beschouwd als een betrouwbare thermometer van de staat van het land en deze cijfers geven geen blijk van een naderende recessie, legt Rob Witjes, hoofd Arbeidsmarktinformatie bij Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) uit. “Maar de onzekerheden nemen zienderogen toe en het kan zijn dat we dan wel richting een recessie gaan.”

WW-uitkeringen

De teller van het aantal WW-uitkeringen stond eind augustus op 152.000. Dat zijn er 4.000 minder dan een maand eerder (-2,5 procent). Vergeleken met een jaar eerder nam het aantal WW-uitkeringen af met 74.000 (-30,1 procent).

Alleen in juli al kwamen er 18.000 nieuwe WW-uitkeringen bij, maar zijn er 22.000 beëindigd. De daling geldt in alle provincies, maar is niet overal even sterk. Gorinchem (-5,6%), Zuid-Kennemerland en IJmond (-5,1%) en Holland Rijnland (-4,8%) profiteren het meest en Friesland (-0,7%), Rijk van Nijmegen(-0,9%) en Regio Zwolle (-1,3%) het minst.

Uitgeest

Uitgeest heeft ook al lange tijd te maken met een dalende curve. In augustus 2021 waren er 143 personen met een WW-uitkering, terwijl het aantal eind augustus dit jaar gedaald is naar 91 uitkeringen.

En toch blijft het wringen. Ondanks de daling blijft er sprake van werklozen binnen vrijwel alle sectoren, maar in vrijwel alle sectoren is er ook sprake van een gebrek aan personeel. De leek denkt al snel: laat iedere werkloze werken, probleem opgelost. Was het maar zo simpel, maar zo werkt het niet, zegt Witjes. Hij noemt het feit dat er wel werklozen zijn maar aan de andere kant overal mensen worden gezocht, een mismatch. Hij legt uit waarom: “In Nederland is sinds corona allereerst veel meer werk. Er werken ruim 300.000 meer mensen dan daarvoor. Daarnaast zag je tot voor kort dat veel werkgevers wachtten op de ideale kandidaat, iemand die voldoet aan alle eisen. Nu beginnen ze in te zien dat vijf van de tien eisen ook prima is. En werkzoekenden op hun beurt stappen niet overal zomaar binnen. Veel bedrijven zijn onbekend of lijken op het eerste gezicht minder aantrekkelijk. Het zou goed zijn als bedrijven die te kampen hebben met een groot personeelsgebrek hun deuren opengooien en dat zij laten zien wat zij geïnteresseerde werkzoekenden te bieden hebben. Gelukkig zie je dat nu ook steeds vaker gebeuren.”

‘Waar zijn de sollicitanten?’

Volgens Geert-Jan Waasdorp, oprichter van Intelligence Group, het onderzoeks- en databureau gespecialiseerd in arbeids­markt­communicatie en recruitment en de Academie voor Arbeids­markt­communicatie, is de vraag ‘Waar zijn al die mensen?’ niet de juiste. Volgens hem is de vraag ‘Waar zijn al die sollicitanten?’ de enige juiste.

Volgens hem moeten we af van het klassieke denken waarbij wordt gedacht in zoveel mensen zijn werkloos, er zijn zoveel vacatures, trek beide cijfers van elkaar af en het probleem is er niet meer. Hij noemt de cijfers die in zwang zijn relatief. “Drie haren op je hoofd is weinig, drie haren in je soep is veel. Net zo goed is 25.000 openstaande vacatures veel als de sector 50.000 mensen telt, maar weinig als de sector 700.000 personen groot is en de omloopsnelheid hoog. Alles heeft context nodig. Het is dus belangrijk om krapte en schaarste anders te duiden als je wilt weten waar de mensen op de arbeidsmarkt zijn gebleven.

Waasdorp praat regelmatig met werkgevers en recruiters en hoort elke keer dezelfde verhalen. Die komen erop neer dat er niemand meer reageert op een openstaande vacature en dat er ook geen open sollicitaties meer komen en dat is heel wat anders dan dat de mensen er niet zijn. “De mensen zijn er nog steeds. Sterker nog: het zijn er meer dan ooit. En ze bewegen ook weer meer. Nooit eerder werden zo veel mensen ‘gehunt’ en veranderden zo veel mensen van baan als in het tweede kwartaal van dit jaar, blijkt uit onderzoek van de Intelligence Group. Het is dus niet zo dat mensen niet meer van baan wisselen, maar ze solliciteren gewoon minder.”

Bron: ANP

‘