Over beharing

Op 3 december heeft onze dorpskapper Ton Glorie na ruim 50 jaar knippen zijn schaar in de wilgen gehangen. Ik zal de tijd missen waarin hij mij van een deel van mijn hoofdhaar ontdeed en we de leukste anekdotes deelden. Want Ton was gek op gekkigheid uithalen. Dat al zijn klanten bij hun laatste knipbeurt een flesje 'Bar-bier' meekregen is een voorbeeld van 'typisch Ton'.

Door huisarts Dirk Jan van Wijk

Ton was een ouderwetse barbier, die ook baarden scheerde en trimde (met een 'Ton-deuze'!) en ook wilde haren in wenkbrauwen knipte. Ton zelf heeft niet veel haar meer op zijn hoofd. Net als een vos was hij wel zijn haren verloren, maar niet zijn streken!

En nu er een eind is gekomen aan deze 'Glorie-tijd', lijkt het mij leuk om het te hebben over te veel haar in het kader van mijn serie artikelen over 'ontschamen'. Later zal ik een column wijden aan te weinig haar.

Functie van haar
Ons haar is een evolutionair overblijfsel van wat ooit een vacht was. Die moest ons tegen warmte en kou beschermen. Inmiddels is dat niet meer nodig en hebben we kleding om ons te beschermen. Hoofdhaar is echter nog altijd een fantastische bescherming tegen huidschade door de zon. Schaam- en okselhaar zorgen voor ventilatie in die gebieden.

Mode
Haren hebben ook een cosmetische functie. 'Als je haar maar goed zit', vindt nog altijd een groot deel van onze maatschappij. In de flowerpowertijd telde je vooral mee als je haar lang en ongewassen was. Een lange periode is kaalheid bij mannen een reden geweest om haartransplantaties te doen. Nu is het eerder algemeen geaccepteerd. En waar lichaamsbeharing nog niet zo lang geleden een teken van mannelijkheid was, zijn er nu mannen die hun lijf zorgvuldig scheren. En de baard moet juist weer blijven staan, al dan niet getrimd.

Schaamhaar kan zich tegenwoordig verheugen op de meest fantasievolle coupes. Wel of geen haar en de hoeveelheid haar is, kortom, aan mode onderhevig.

Schaam-haren
Meer van alle tijden is de schaamte bij vrouwen voor okselhaar, beenhaar, grensoverschrijdend haar bij de bikinilijn en snor- of baardgroei.
Eigenlijk is dat wonderlijk, want alle vrouwen hebben die haren of krijgen ze boven de 40 jaar. Dus waarom moeten ze zo nodig weg? Wanneer hebben we met z'n allen ooit afgesproken dat vrouwenbenen, oksels, bovenlippen en kinnen kaal moeten zijn?

Haren pesten
Het haar dat we wél laten staan, moet natuurlijk verzorgd worden. Behalve geknipt, ook gewassen, gewatergolfd, gekleurd en in de lak gezet. Dus haar waar we wél blij mee zijn, maken we het leven zuur! Snap jij het? Vast wel, want jij doet het ook. Maar de enige reden dat we het doen is omdat we zelf vinden dat het zo hoort en/of dat we het mooi vinden.

En eerlijk is eerlijk: ik laat ook mijn haren knippen, omdat ik het dan veel makkelijker te verzorgen vind. Ook ik was mijn hoofdharen, omdat ik vind dat ik er als dokter verzorgd uit moet zien (al heeft nog nooit iemand dat tegen me gezegd). Om die reden knip ik ook regelmatig mijn neusharen en haren uit mijn oren kort (epileren kan gevaarlijke infecties geven en ook deze haren hebben nut). En ook ik scheer me, omdat ik vind dat ik een lelijke baardgroei heb.
Ik ben, kortom, even vreemd als jullie allemaal.

Hoe zou het zijn als we eerst nadenken of we de haren op ons lichaam willen accepteren als nuttig en karaktervol? We doen onze huid en haren er in elk geval een plezier mee.
Mijn tip is dus: wanneer je je schaamt voor je haar, ontdoe je dan eerst van je schaamte (en eventueel later nog van je haar)!