Dirk Jan van Wijk
Dirk Jan van Wijk Foto: Aangeleverd

Over hoesten en proesten door huisarts Dirk Jan van Wijk

Column Dirk Jan van Wijk

De R is weer in de maand en dat betekent dat alle virussen weer uit hun zomerslaap zijn ontwaakt en onze luchtwegen gaan treiteren. Er wordt alweer heel wat afgeproest en gehoest in Uitgeest! Niet fijn voor jou, maar wel voor de handelaren in slijmoplossers, neusontstoppers en hoestverzachters! Over hoesten, verkoudheid en griep bestaan nog altijd de nodige misverstanden, merk ik dagelijks in de spreekkamer. Enkele wil ik hier met u bespreken.

Luchtwegvirussen
De virussen die ons via de luchtwegen besmetten, kun je grofweg indelen in verkoudheidsvirussen en griepvirussen. Van die verkoudheidsvirussen zijn er honderden verschillende. De besmetting gaat meest via de handen en we overwinnen dergelijke virussen in één tot enkele dagen. Wanneer we zo'n virusinfectie doorstaan hebben, houden we levenslang actieve antistoffen. Het lukt hetzelfde virus niet om ons nog een tweede keer ziek te maken.

Anders is dit bij het griepvirus. De twee soorten (influenza A en B) veranderen hun uiterlijk regelmatig een beetje, waardoor ons immuunsysteem voor het lapje wordt gehouden, omdat het virus niet wordt herkend. Griep kun je dus wél vaker krijgen. Jaarlijks wordt het griepvaccin aangepast aan de nieuwste 'vermommingen' van het virus.

Besmetting van het griepvirus gebeurt wél door direct aanhoesten of -niezen. 'Hand voor de mond houden' heeft bij griep daarom wel zin.

Griep verloopt doorgaans langer en ernstiger dan een verkoudheid. Maar bij een normale weerstand is ook het griepvirus geen partij voor ons immuunsysteem. Ouderen en mensen met een verminderde weerstand kunnen echter wel in de problemen komen. Hen wordt daarom aangeraden om in oktober een griepvaccin bij de huisarts te halen.

Hoesten
Luchtwegvirussen irriteren in eerste instantie de luchtwegen: men krijgt een snotneus, keelpijn of gaat hoesten. Niet veel later zijn zowel neus, keel als luchtpijp geïrriteerd en kan ook temperatuursverhoging optreden. Bij griep staat de temperatuursverhoging en het algemeen ziek zijn vaak meer op de voorgrond dan de luchtwegirritatie.

Dat snotteren en hoesten maakt overigens geen deel uit van onze afweerreactie tegen het virus. Het is een truc van het virus om zichzelf verder te verspreiden: Het virus irriteert, wij gaan niezen en hoesten (in de hand die we voor de mond houden!) en zo besmetten we anderen. En zo houden we de viruspopulatie in stand!

We zouden er met z'n allen dus verstandig aan doen om af te spreken niet meer te niezen en hoesten! Wanneer we niet hoesten, beschadigen we bovendien onze luchtwegen niet. Want deze beschadiging zorgt voor steeds weer nieuwe hoestprikkels. De meeste mensen hoesten daardoor veel langer dan die ene dag dat het virus actief is in ons lichaam.

Ik heb zelf ervaren dat er bij een gewone verkoudheid maar drie of vier keer een flinke hoestprikkel ontstaat. Wanneer ik niet toegeef aan die prikkel (dus niet hoest en wacht tot de prikkel voorbij is - meestal na een halve minuut), voorkom ik dus beschadiging van mijn luchtwegen en langdurig hoesten! Ik ben voorstander van een landelijk hoestverbod (met alleen een uitzondering in geval van verslikken)!

Tips
Vermijd dus hoesten en niezen vanaf het begin van een verkoudheid. En doe je het tóch, hou dan liever de onderarm of elleboog voor de mond of neus. Gebruik eenvoudige zuigsnoepjes ter verzachting van keel en hoestprikkel (en geen menthol of andere 'hete' snoepjes). Voorkom extra irritatie van de slijmvliezen! Ook 'slijmoplossers' zijn volksverlakkerij. Deze middelen werken niet en slijm beschermt de luchtwegen, dus hoeft niet te worden opgelost. Niet kopen, dus!

Een verstandiger keus is een hoestprikkeldempend middel. Dat kan je helpen om de hoest te onderdrukken.

Mocht je je behoorlijk ziek voelen door zo'n virus of koorts hebben, dan kan paracetamol ervoor zorgen dat de temperatuur daalt en je je beter voelt, zonder dat dit een negatief effect heeft op het herstel. Ook dagelijkse activiteiten hebben geen negatief effect, al zal niet iedereen zich fit genoeg voelen om die te blijven doen. Rust houden is echter niet heilzaam.

Griepvaccinatie
Bovenstaande tips gelden ook als er sprake is van griep. Doorgaans is februari de griepmaand. Vaccinatie geeft een bescherming van ongeveer 60% op het krijgen en de ernst van het verloop van griep. Dat is dus vooral nuttig voor ouderen en mensen met een geringe weerstand.

Wanneer naar de dokter?
Bijna altijd zal je luchtwegvirussen gemakkelijk de baas worden. En als het lukt om hoesten en niezen te vermijden, zullen de klachten heel snel over zijn. Maar als de koorts langer (dan 3 dagen) aanhoudt of er ná een hoestperiode ineens koorts ontstaat of wanneer je je zó ziek en benauwd voelt dat dagelijkse activiteiten niet meer tot de mogelijkheden behoren, dan is een bezoekje aan de huisarts aan te raden.

Wij zijn er graag voor je, maar liever niet! Ik wens je een gezonde herfst en winter!

Afbeelding
JongerenTop Noord-Holland Noord op 11 april in Schagen 47 minuten geleden
De bestelbus kan waarschijnlijk op de schroothoop.
Eenzijdig ongeluk op N246 bij Starnmeer 1 uur geleden
Afbeelding
De Zomertijd: een sprong vooruit in de tijd 2 uur geleden
Hotel Van der Valk in Akersloot.
Nieuwe buren op splitsing Uitgeest- Akersloot 2 uur geleden
Maak jij ook zo'n prachtige foto?
Fotowedstrijd voor jongeren in Kasteeltuin Assumburg 3 uur geleden
Kom bij de groenploeg.
Groenploeg FC Uitgeest 20 uur geleden
Proef nemen tijdens de pilot.
Resultaten pilot bekend gisteren
Met een 'boule plaisir' voor lijf en geest spelen deze leden een potje Petanque.
45 Jaar jeu de boules in Uitgeest 28 mrt, 10:00
FloraState.
Nieuw talent bij Podium Laurentz 27 mrt, 20:00
Het is volop voorjaar bij het Kooghuis!
Paaseieren zoeken bij Streekwinkel het Kooghuis 27 mrt, 15:30
Een fel strijdende Billy Fatels.
Succesvolle week voor de TTAZ-teams 27 mrt, 15:00
ICGT-team FC Uitgeest.
Het Braziliaanse Fluminense en FC Uitgeest nemen deel aan ICGT 2024 27 mrt, 11:00
Digitale krant