Uitgeest is een molen rijker

Per abuis is in de krant de verkeerde molen bij dit artikel geplaatst. Daarom nogmaals het leuke en informatieve artikel, geschreven door Nico Brantjes, nu met het goede METALEN weidemolentje...

UITGEEST - Voor de mensen, die regelmatig op de fiets of wandelend binnendoor naar Castricum rijden, zal het wel zijn opgevallen. We hebben er weer een molen bij in en rond ons mooie dorp.

Uitgeest is rijk aan watermolens en sinds kort is daar weer een molen aan toegevoegd. Langs de Castricummerweg, tussen Uitgeest en de fietstunnel en ten noorden van de eendenkooi, is afgelopen dagen een metalen weidemolentje geplaatst. De molen glimt nog, want hij is nagelnieuw en staat er om op windkracht water in een stukje polder te reguleren of in de hand te houden. Het molentje staat in het 26 ha. grote deelgebied dat door de Stichting De Hooge Weide wordt beheerd in de polder tussen Castricum en Uitgeest. Dat deel van eenzijdige graslanden is omgetoverd in een heus natuurgebied met veel weide- en bermflora en een rijke sortering aan weide- en watervogels. Dat heeft de passant de afgelopen jaren al kunnen zien, bijvoorbeeld door de bloeiende inheemse planten zoals ratelaar en rietorchis. Kieviten, tureluurs en grutto's begroeten je er luidruchtig om hun blijdschap kenbaar te maken. De molen zorgt voor een gunstig biotoop van deze flora en fauna door het waterpeil, in tegenstelling tot andere polderdelen, in het seizoen hoog te houden. Door deze wijze van vernatting is de natuurlijke invulling terug gekomen en voelt de natuur zich weer thuis.

Nostalgie

Voor mij wekt het plaatsen van dat weidemolentje ook een extra stukje nostalgie op. Als we teruggaan in de tijd van vóór de intensieve veehouderij, ruim 60 jaar geleden, dan stond op nog geen 5oo meter van de huidige molen een soortgelijk molentje. Die molen vermaalde het overtollige water weg van jawel...het Molenstuk, een perceel land aan de Dije. Dat type molen werd vroeger vermaakt van een oude achteras met een differentieel. Het is best mogelijk dat ze door de plaatselijke smid in elkaar werden gelast. De rivier de Dije, ook wel de Gladde Vaart genoemd, is nog geheel aanwezig, is nog goed te zien en maakte deel uit van het Oer IJ. Het Molenstuk is helaas verdwenen, want daar liggen nu de huidige sportvelden, evenals mijn geboorteplek Ziendijk 2. Daar stond een grote stolpboerderij (de Vrijburg) tussen de eendenkooi en het oude dorp in.

Op een oude afdruk van een luchtfoto van 1956 zie je de Dije slingerend aanwezig met er boven de toen nog werkende eendenkooi. Het Molenstuk zie je ten zuiden van de vaart tussen de Provinciale weg en de boerderij in. Die andere grote vlek daaronder is de Kuil en rnet daar boven interessante contouren van wat eens bewoning geweest zou kunnen zijn.

De boerderij, de historisch Ziendijk, het Molenstuk en het oude molentje zijn verdwenen door expansie van ons dorp. Er zijn veel huizen gebouwd op de percelen land, die toen van die mooie namen hadden. De Huisweid, de Binnenven, de Rooie Dam, de Kakenbeen, de Kerkeweid, de Kuipersven, ze zijn allemaal weg. De sportvelden worden nu droog gehouden met een elektrische pomp, maar de herinnering blijft.