Stichting stopt met project houtzaagmolen

De Stichting Cornelis Corneliszoon van Uitgeest staakt het zoeken naar mogelijkheden om een historische houtzaagmolen op het Erfgoedpark De Hoop te herbouwen. Het bestuur ziet geen mogelijkheden meer om de financiering van het project rond te krijgen. Hoewel de initiatiefnemers overtuigd zijn van kostendekkende exploitatiemogelijkheden, lukt het niet om aan de voorwaarden te voldoen die worden verlangd om startkapitaal te kunnen verwerven.

De plannen voor een commercieel werkende houtzaagmolen met daarnaast een museale presentatie over de betekenis van Cornelis Corneliszoon van Uitgeest als uitvinder van de houtzaagmolen kennen een lange voorgeschiedenis. Bedoeling is steeds geweest om met de combinatie ambachtelijk bedrijf en toeristentrekker een 'levend monument' op te richten als eerbetoon aan Cornelis, rond 1600 de uitvinder van de houtzaagmolen.

Met de aanleg van het erfgoedpark is op initiatief van particulieren al eerder een begin gemaakt. Door allerlei verwikkelingen is de bouw nooit afgemaakt en stil komen te liggen. Er werd destijds wel al een fundering voor de molen aangelegd en er staan verschillende gebouwen, waaronder een kleine molen bedoeld om latten mee te zagen. Er werd toen al meer dan een miljoen euro uitgegeven aan infrastructuur en diverse bouwwerkzaamheden. Nu staat alles te verpauperen achter een dicht hek en ontoegankelijk voor het publiek. Het complex is op dit moment eigendom van het Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer (Raum). Het maakt een desolate indruk.

Nieuwe stichting

Vijf jaar geleden alweer was er een nieuwe groep enthousiaste burgers die het plan opvatte om in samenspraak met andere betrokken partijen een ultieme poging te doen het project af te maken. De teloorgang ging ze aan het hart. De kapitaalsvernietiging was ze een doorn in het oog. Er werd een nieuw bedrijfsplan geschreven. Het Raum stond open voor overleg en samenwerking. Ook bij de gemeente Uitgeest en in de gemeenteraad was er sympathie voor het nieuwe initiatief.

Voor het terrein aan de zuidoever van het Uitgeestermeer is het Raum al jaren op zoek naar ondernemers die zich daar naast het molencomplex willen vestigen. Er werd gedacht aan horeca en ambachtelijke bedrijfjes. Uiteindelijk kwam een projectontwikkelaar met het idee er een kleinschalig wijkje met zo'n 60 recreatiewoningen neer te zetten. De initiatiefnemer was bovendien bereid als tegenprestatie de bouw van de molen financieel mogelijk te maken.

Maar de gemeenteraad Uitgeest sprak zich vorig jaar in meerderheid uit tegen verdere bebouwing van de zuidoever van het Uitgeestermeer en daarmee was het bouwproject, waarbij de recreatiewoningen zou worden gecombineerd met de realisering van het historisch houtzaagmolencomplex, van de baan.

Wel steun, geen geld

De Stichting Cornelis Corneliszoon moest op zoek naar een nieuwe financier. Het bestuur is ruim een jaar intensief bezig geweest om te onderzoeken waar startkapitaal vandaan kon komen. Er zijn diverse deskundigen geraadpleegd, gesprekken gevoerd met bestuurders en er is intensief overlegd met politieke partijen. Op verzoek van het Raum is het bedrijfsplan met behulp van externe adviseurs geactualiseerd. Er was steeds veel bijval voor het project maar dat leidde nooit tot uitzicht op concrete financiële steun.

Het bestuur had gehoopt en ingezet op een meer pro actieve betrokkenheid van overheden die het belang van het project onderkennen. Het park zorgt tenslotte voor werkgelegenheid, past in het toeristisch beleid en is historisch cultureel van bovenregionale betekenis. Maar de plannen van de stichting werden bekeken als die van een puur zakelijk initiatief. Bij een beoordeling werden strikte criteria aangelegd die ook voor de commerciële partijen uit de marktsector gelden.

Met name waar het gaat om het afgeven van garanties voor verwachte omzet en opbrengst uit de houtzagerij, de inkomsten uit entreegelden van het museum en de invulling van de operationele organisatie is het bestuur van Cornelis niet in staat de verlangde zekerheid te bieden. De stichting is een initiatief zonder winstoogmerk, waarbij vooral een beroep wordt gedaan op vrijwilligers.

Bij het college van burgemeester en wethouders in de gemeente Uitgeest bestaat de principiële bereidheid financieel bij te dragen aan het project, maar dan moet het plan wel zijn voorzien van een positief advies van het Raum. Het recreatieschap doet dat echter alleen als er meer zekerheden over een duurzame bedrijfsvoering kunnen worden afgegeven.

Levensvatbaar
Het bestuur van Cornelis heeft ook intensief gezocht naar zakelijke partners in de marktsector. Er was belangstelling, maar uiteindelijk werd geen partij gevonden die wilde meebetalen. Een gulle gever trok zich terug omdat het hem allemaal te lang duurde. Ook bij een beroep op Goede Doelenfondsen is een positieve aanbeveling van betrokken publieke partijen van belang. Die is er dus niet gekomen.

Hoewel de stichting de activiteiten staakt om verder te zoeken naar mogelijkheden voor het afbouwen van het erfgoedpark, blijft het bestuur bij haar standpunt dat het historische houtzaagmolencomplex een kansrijk en levensvatbaar project is. Voorzitter Cees Hazenberg: „Eigenlijk staan alle signalen op groen. De exploitatie begroting ziet er goed uit. We hebben zeer goede contacten met de Zaanse Schans, Amsterdam zoekt wanhopig naar alternatieven om de groeiende toeristenstroom te kunnen verwerken en ook de provincie is samen met de regio op zoek naar nieuwe mogelijkheden om de recreatie hier duurzaam te bevorderen. Dan heb ik het nog niet eens over de ideeën die er zijn voor het betrekken van jonge mensen bij de houtzagerij om zo de kennis van het ambacht in stand te kunnen houden.''

Het besluit te stoppen is dan ook met pijn is het hart genomen. "Maar we kunnen het niet alleen,'' zegt Hazenberg. "We hebben alles wat in ons vermogen ligt gedaan om het project weer vlot te trekken. Misschien dat er iemand anders opstaat om ons werk over te nemen. Ik ben er van overtuigd dat die houtzaagmolen er toch een keertje komt. Cornelis Corneliszoon van Uitgeest, die met zijn uitvinding van de houtzaagmolen zo belangrijk was voor ons land, verdient dat.''

Bron: Website Stichting Cornelis Corneliszoon