Over vermoeidheid - Door huisarts Dirk Jan van Wijk

Het afgelopen weekend hebben vier jonge vaders 62 uur achtereen getennist. Na afloop klaagden ze over vermoeidheid. Dat ze last hadden van vermoeidheid zal niemand verbazen. Regelmatig zie ik mensen in de spreekkamer die net zo uitgeput zijn als deze mannen. En niet altijd snappen hoe dat komt of wat ze er aan moeten doen.

Vrijwel iedereen die dit leest, zou niet in staat zijn tot een dergelijke prestatie. Zelfs deze mannen zouden het normaliter niet kunnen. Maar door in de voorbereiding heel goed voor hun lichaam te zorgen en dit in een uitmuntende conditie te brengen, konden zij deze duurproef fysiek en mentaal doorstaan. Zo hebben ze bijvoorbeeld een jaar lang hun lijf getraind, gezond gegeten en absoluut geen alcohol gedronken. En een gezond lijf kan heel wat hebben!

Lege accu

Als ik het over vermoeidheid of uitputting heb, bedoel ik hiermee niet kortademigheid of een gebrek aan conditie. Dat is een apart verhaal. Wat ik wel bedoel is het gevoel dat de energievoorraad uitgeput lijkt. Dat is bijvoorbeeld het geval bij mensen die 'overspannen' zijn of een 'burn-out' hebben.

Eigenlijk is vermoeidheid een gevoel dat ons er op attent maakt dat het lijf of de hersenen rust nodig hebben. En als we dat nu maar doen, komt het weer goed. Simpel, zou je zeggen. De werkelijkheid is echter weerbarstiger. De mensen die op het spreekuur komen, snappen niet waarom de accu leeg is. En omdat ze het niet snappen, kunnen ze zich zorgen gaan maken over hun gezondheid. En die zorgen kosten ook weer energie. Wanneer de lichamelijke toestand in het bloed wordt getest, blijkt er meestal geen lichamelijk probleem te zijn. Door de opluchting die dat veroorzaakt, knappen veel mensen gelukkig al weer op!

En als de vermoeidheid blijft, moet er toch een energielek zijn. Waar loopt de accu leeg? En waarom laadt hij niet meer op (door leuke en ontspannende bezigheden)? Het kan zijn dat men wel weet wat de oorzaak is, maar niet wat er aan gedaan kan worden. Sommige mensen accepteren deze oorzaak ook niet, omdat ze vinden dat ze daar tegen zouden moeten kunnen. En anderen weten gewoonweg niet waardoor het komt.

Energiebalans

De klachten zijn altijd een gevolg van een negatieve energiebalans. Er gaat meer energie verloren dan erin komt. Als oplossing kan er dus iets aan het energie-lek gedaan worden of zou er meer gedaan moeten worden aan het opdoen van positieve energie.

Wat dat eerste betreft: Als je weet waar de schoen wringt, maar je weet niet hoe je het moet oplossen, maak dan een afspraak bij de huisarts of praktijkondersteuner GGZ. Als je absoluut niet weet wat de oorzaak kan zijn en deze zich dus kennelijk op onbewust niveau afspeelt, is het wellicht een idee om eens naar de maandelijkse opstellingenavond in het MCM te gaan.

Of je kunt maatregelen nemen, waardoor je meer energie krijgt: Ga meer ontspannende (dat zijn vaak sportieve) dingen doen, die je hersenen rust geven. Meditatie en mindfulness kunnen goed helpen. Om die reden starten de huisartsen in dit najaar dan ook met kennismakingsavonden hiervoor. En zorg voor een goede lichamelijke conditie! Iedereen kan begrijpen dat alcohol , fris en zoet je lijf vergiftigen en uitputting in de hand werken. De huisarts wil graag meedenken over oplossingen.

Positieve energie

De tennismathadoren en tientallen vrijwilligers van tennisvereniging De Dog hoeven niet naar het spreekuur te komen. De moeten gewoon hun slaap inhalen en lichaam laten herstellen. Het enorme succes van deze recordpoging zal ze zoveel positieve energie geven dat ze zich weer heel snel heel goed voelen!