De verbrande boerderij van Wittebrood

UITGEEST- Op donderdag 10 augustus 1961 werd Uitgeest opgeschrikt door een brand. Het ging om een boerderij ten zuiden van Westergeest en ten noorden van de Burgemeester van Roosmalenstraat. Waarschijnlijk was de brand veroorzaakt door vonken die bij het verbranden van tuinvuil op het rieten dak waren terechtgekomen. Het riet vatte vlam en binnen de kortste keren stond de boerderij in lichterlaaie, waarna het tot de grond toe afbrandde. De brand betekende een verarming voor ons dorp, want het was een bijzonder pand. 'De Uitgeester' schrijft in 1961: "Dit witte boerderijtje, zo fraai gelegen aan het einde van het laantje, uitkomende op de Middelweg, was een pronkstuk. Het is daarom niet te verwonderen dat zowel fotografen als schilders juist dit boerderijtje uitkozen om te vereeuwigen".

Wanneer de kleine met riet bedekte stolp is gebouwd valt moeilijk te zeggen. Het zal misschien zo rond 1700 zijn geweest. Het was een vroege volledige stolp zonder een langhuis ervoor. Langhuisstolpen waren in Uitgeest al vroeg bekend, maar een volledige stolp was een zeldzaamheid. En niet alleen in ons dorp.

De boerderij was sinds 1929 eigendom van Matthijs Wittebrood die het pand samen met Jacob Mooij van zijn vader had overgenomen. Die had het op zijn beurt in 1861 gekocht van Arie Zonneveld. Zoals foto's laten zien waren muren witgepleisterd. De voorgevel had twee forse ramen met luiken ernaast. Geheel links was een klein opkamerraam. Ongeveer in het midden van het voorste dakschild was een kleine dakkapel. Een grote gemetselde schoorsteen stond wat hoger. Er was geen voordeur in de voorgevel, hoewel hier het woongedeelte was.

Er zijn nog altijd veel mensen die zich het boerderijtje kunnen herinneren en over de brand spreken als een schokkende gebeurtenis. Echter, hoe akelig het ook was, de stolp stond sowieso op het punt te verdwijnen. Want, zo meldt 'De Uitgeester' in 1961: "Sinds enkele weken was dit pittoreske gebouwtje eigendom geworden van de gemeente en voor afbraak bestemd". Het gebied waar de boerderij op stond was bedoeld voor de bouw van woningen op de locatie die tegenwoordig bekend staat als 'De Terp'.

Wie meer wil weten over boerderijen in Uitgeest die zijn verbrand of werden gesloopt doet er goed aan de rubriek 'Verdwenen boerderijen' van de beeldbank op de website van de Vereniging Oud Uitgeest te raadplegen.